BES yani Bireysel Emeklilik Sistemi'nde kapsamlı değişiklikler ve doğrudan devlet katkısı sistemi getiren "Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 29 Haziran 2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanarak kanunlaşmıştır.

Kanun, başta devlet katkısı uygulaması olmak üzere mevcut Bireysel Emeklilik Sistemi'ne önemli değişiklikler getirmektedir.

Devlet katkısından yararlanabilmek için 18 yaşının doldurulmuş olması gerekmektedir.

DEVLET KATKISI UYGULAMASI

Yeni düzenleme, ekonomik istikrar ve büyüme sağlayan yurt içi tasarrufların artırılması amacıyla yapılmıştır. Yeni düzenlemeyle birlikte Bireysel Emeklilik Sistemi'nde "devlet katkısı" esas olacaktır.

Devlet katkısı nedir?

Devletin tüm bireysel emeklilik katılımcılarına, bireysel emekliliğin teşvik edilmesi amacıyla yapacağı destek ödemesidir.

Devlet katkısı oranı ne kadar?

2013 yılından itibaren ödediğiniz katkı payı tutarının %25'i oranında devlet katkısından yararlanacaksınız. Devlet katkısı sayesinde daha çok katkı payı ödeyerek daha çok kazanabilirsiniz. Örneğin siz 1000 TL ödediğinizde devlet 250 TL katkı payı ödemesi yapacaktır.

Devlet katkısının sınırları nelerdir?

Sahip olduğunuz tüm sözleşmeler için toplam yıllık devlet katkısı miktarı, yıllık brüt asgari ücretin %25'ini geçemez. Bu durumda devlet katkısı, sözleşme başına ödenen katkı paylarının ağırlığı dikkate alınarak hesaplanır ve toplam devlet katkısı sözleşmeleriniz arasında paylaştırılır.

Devlet katkısı hangi hesapta, nasıl değerlendirilecek?

Devlet katkısı, Takasbank nezdinde katılımcının bireysel emeklilik hesabı kapsamındaki alt hesabında saklanacak olup Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenecek olan yatırım fonlarında değerlendirilecektir.

Devlet katkısının hak ediş süreleri nedir?

1 Ocak 2013 itibarıyla devlet katkısının hak edilmesinde kademeli bir yapı uygulanacaktır. 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla;

En az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve getirilerinin %15'ine,

En az 6 yıl sistemde kalanlar %35'ine,

En az 10 yıl sistemde kalanlar %60'ına,

10 yıl sistemde kaldıktan sonra 56 yaşını dolduranlar veya vefat/maluliyet nedeniyle sistemden ayrılanlar, getirileri dahil devlet katkısının tamamına hak kazanırlar.

Devlet katkısı sistemde bulunanlara farklı avantajlar sağlamış mıdır?

Devlet katkısı sisteminin yürürlüğü olan 1 Ocak 2013 tarihinden önce sisteme dahil olan ve 1 Ocak 2016 tarihi itibarı ile sözleşmesi yürürlükte olan katılımcıların devlet katkısına hak kazanmaya esas süresinde dikkate alınmak üzere ek bir avantaj tesis edilmiştir.

1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla sistemde bulunduğunuz toplam süreye bir defaya mahsus olmak üzere;

Sistemde 3 yıldan fazla ancak 6 yıl veya daha az süreyle bulunan katılımcılara 1 yıl,

Sistemde 6 yıldan fazla ancak 10 yıl veya daha az süreyle bulunan katılımcılara 2 yıl,

Sistemde 10 yıldan fazla bulunan katılımcılara 3 yıl süre eklenir.

Devlet katkısının istisnaları var mıdır?

Kanunda devlet katkısından yararlanmak için bir istisna öngörülmüştür. 

Buna göre 29 Mayıs 2012 tarihi itibarıyla Bireysel Emeklilik Sistemi'nde iken 29 Haziran 2012 ile 29 Haziran 2014 tarihleri arasında emeklilik sözleşme birikimlerinizi alarak sonlandırırsanız, 31 Aralık 2014 tarihine kadar devlet katkısından faydalanamazsınız.

YENİ BES TEMEL BİLGİLER

Kanun, BES katılımcılarının yapacakları katkı payı ödemeleri için doğrudan devlet katkısı getirmektedir.

BES, ülkemizde faaliyete başlamasından bu yana devlet tarafından vatandaşların tasarrufa yönlendirilerek rahat bir emeklilik dönemi geçirmeleri amacıyla desteklenmiştir. Bu nedenle BES' te yapılan katkı payı ödemelerinin kanun tarafından belirlenen oranlarda şahısların ödediği gelir vergisinden düşülmesi sistemi kurgulanmıştır.

Ancak sistemin faaliyete geçtiği 27 Ekim 2003'ten bu yana sistemde bulunan katılımcıların büyük kısmı bu vergi avantajından faydalanmamıştır. Vergi avantajından faydalananların oranı Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre sistemde bulunan katılımcıların sadece %35'i civarındadır. Katılımcıların sistemde daha uzun süre kalarak birikim yapmaları, vatandaşların düzenli tasarruf yapmalarının daha fazla teşviki ile bu teşvikten herkesin yararlanabilmesi için sistemde Devlet tarafından değişiklik yapılmıştır.

BİRİKİMLERİN GERİ ÖDENMESİ

Kanun, devlet katkısının yanı sıra katılımcıların birikimlerini geri öderken de avantajlı düzenlemeler getirmiştir.

BES 'ten çıkışlarda katılımcının tüm birikim tutarı üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması yerine sadece getiri üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması usulü getirilmektedir. Bu uygulama, 29 Ağustos 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

YENİ KESİNTİ UYGULAMASI

BES yeni dönem avantajlarıyla, emeklilik hayalleriniz için ihtiyacınız olan birikim artık çok daha yakınınızda...

1 Ocak 2013'ten itibaren Bireysel Emeklilik Sistemi katılımcıları için daha avantajlı bir dönem başlıyor.

Yeni dönemde katılımcıların hayatına girecek değişiklikler, hayal edilen emeklilik dönemi için ihtiyaç duyulan birikime daha kolay ve daha hızlı ulaşma olanağı sunuyor.

Değişiklikler kapsamında:

%25'lik devlet katkısı geliyor. Artık emeklilik hesabına yatırılan her 100 TL için 25 TL devlet katkısı alınacak. Örneğin ayda 1000 TL katkı payı yatırılması durumunda paranız devlet katkısıyla birlikte 1250 TL olacak.

Emeklilik sözleşmelerinden yapılan kesintiler düşüyor. Bireysel emeklilik planları daha da avantajlı hale geliyor.

1 Ocak 2013'ten itibaren bireysel emeklilik hesaplarına ödenen katkı payları üzerinden alınan yönetim gider kesintisi oranı azami %8'den %2'ye düşürülecektir. Fon toplam gider kesintisi ise fon net varlık değeri üzerinden azami aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda alınacaktır.

Emeklilik Yatırım Fonları	Azami yıllık fon toplam gider kesintisi oranı (%)
Para Piyasası Fonları	1,09
Kamu / Uluslararası Borçlanma Araçları / Dengeli Fonlar	1,91
Hisse Senedi / Esnek / Uluslararası Karma Fonlar	2,28

Yeni dönemde, devlet katkısından daha fazla faydalanmak için bireysel emeklilik hesaplarına ödenen katkı payları ödemelerine ara verilmemesi önem kazanmaktadır. Ayrıca, emeklilik sözleşmesine ara verilmesi durumunda, ara verme süresi boyunca birikimin anapara kısmından Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen azami limite kadar ek yönetim gideri kesintisi alınabilecektir. Söz konusu kesinti 2013 yılı boyunca her tam ay için 2 TL'dir. Bir yıldan uzun süre ödemeye ara verilmesi durumunda ise, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak Emeklilik Gözetim Merkezi'ne bireysel emeklilik şirketi tarafından ödenen sabit giderler, birikimlerin anapara kısmından indirilecektir.

Açıklamalar:

BES: Bireysel Emeklilik Sistemi

1 Ocak 2013'ten itibaren emeklilik sözleşmesi kapsamında katkı payı ödeme tarihine müteakip üç ay içinde ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda sözleşme ödemeye ara vermiş olarak değerlendirilecektir.

Devlet katkı payından TC vatandaşı olmayanlar yararlanamayacaktır.

Devlet katkısı bireysel katılımcılara yöneliktir. İşveren katkılı emeklilik sözleşmelerinde, işveren katkısı için devlet katkısı ödenmez. İşveren katkısı dışında, katılımcı adına bir başkasını ödeme yapması durumunda devlet katkısı, katılımcının hesabına yatırılacaktır.